ساخت گنبد در خراسان شمالی

ساخت این گنبد فلزی با رویه ی آلومینیوم طلایی در شهرستان قوچان انجام شده است. پروژه ی ساخت گنبد در خراسان شمالی توسط گنبد و گلدسته سازی لطیفی اجرایی شده است. قطر این گنبد هفت متر می باشد.

قوچان یکی از شهرهای استان خراسان رضوی است. این شهر در ۱۲۰ کیلومتری شمال غرب مشهد (مرکز استان) قرار دارد. شهر قوچان را در منابع مختلف تاریخی و همچنین بسیاری از مورخان حال حاضر اولین پایتخت اشکانیان می‌دانند.

شهرستان قوچان با قرارگیری در یک مرکز پنج ضلعی شهرهای مهم منطقه به عنوان استراتژیک‌ترین شهر منطقه شناخته می‌شود که این شهرها شامل مشهد، نیشابور، بجنورد، سبزوار و پایتخت ترکمنستان می‌باشد که فاصله هر کدام از قوچان حدود ۱۲۰ کیلومتر می‌باشد.قوچان قدیمی‌ترین شهر خراسان بزرگ قدمتش به حدود ۲۵۰ سال پیش از میلاد بر می‌گردد. از صدر اسلام تا اوایل تسلط قوم مغول به اسامی آساآک، آشاک، آرسکا، استوا، خوجان، خبوشان یاد شده‌است و سلسله اشکانی از ۲۵۶ سال قبل از میلاد تا ۲۲۴ میلادی بر ایران حکومت داشته‌اند. اولین پایتختش در حوالی قوچان امروز بوده‌است.

ساخت گنبد و گلدسته

كارشناسان برای ساخت گنبد و گلدسته كه يكی از اصلی ترين رمز پردازی‌ها در مساجد است، رموز و دلايل خاصی را مطرح كرده‌اند، بعضی می‌گويند كه گنبد مانند سر انسان است و دو گلدسته، مانند دو دست كه به حالت التجا و التماس و خواهش در كنار سر، رو به آسمان و رو به ذات اقدس الهی بلند شده است؛ مانند كسی كه دست‌هايش را در جلوی سر و صورت، حتی از سر بالاتر هم برده است و دعا می كند گرچه اين تشبيه جالبی است، اما فلسفه اصلی گنبد و گلدسته، فراتر از اين است.
عده‌ای ديگر گنبد و گلدسته را شاخص‌هايی بلند برای ديد، شكوه سازی و راهنمايی از دور دانسته‌اند، ولی آن چه در بحث گنبد و گلدسته بايد در نظر داشت، اين است كه طبق نظر پيشكسوتان معماری، ايده آل قضيه در عناصر معماری اين است كه هر عنصری در معماری، بايد هم عملكرد و هم زيبايی داشته باشد.
بعضی ديگر، گنبد و گلدسته را برای قبله يابی می‌دانند در مكتب تشيع، خطر عمود منصف بر خط و اصل دو گلدسته را، تأمين كننده جهت قبله می‌دانند. یکی دیگر از نماد شناسی های ساخت گنبد کنار گلدسته نماد دو فرشته ی نگهبان انسان با نامهای رقیب و عتید می باشد که برگرفته از آیه ی ۱۸ سوره ق ( ما یلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلاَّ لَدَیهِ رَقِیبٌ عَتِیدٌ ) است. این دو فرسته که موسوم به فرشته های حفظه هستند نیز می توانند علتی برای ساخت دو گلدسته کنار گنبد و نگهبانی از آن باشند.

اين مونومان ها، در همه ي مکاتب عموماً و در مکتب مونومانتاليسم خصوصاً، تا آن جايي پيش رفته که به صورت شاخص هاي شهري و سازماني نيز مطرح هستند و نگرش به آنها، تداعي کننده آن شهر يا سازمان و يا آن مجموعه مي باشد؛ مثلاً با ديدن برج ايفل، همه ما به فکر پاريس مي افتيم و با ديدن ديوار چين به ياد کشور چين و با ديدن اهرام ثلاثه، به ياد کشور مصر مي افتيم. البته نبايد معاني والاي گنبد و گلدسته را با مونومان هاي ديگر، يکي دانست؛ ولي همين گنبد و گلدسته است که با يک نگاه ، معاني الله، نماز و عبادت را در ذهن تداعي مي کند.

اماکن مذهبی قوچان

امامزاده سلطان ابراهیم(ع)

آرامگاه امامزاده سلطان ابراهیم در شهر قدیم قوچان(قوچان عتیق- شهرکهنه) در فاصله 12 کیلومتری غرب قوچان فعلی و با فاصله یک کیلومتری از جاده آسیایی ( مشهد – تهران ) واقع گردیده است.

آستان متبرکه ی این امامزاده مشتمل بر ایوان، گنبد خانه با پوشش بلند، شبستان های شرقی وغرب و گلدسته های دو سوی بنا ، رواق، اتاق هایی بر پیرامون آن است . مکان مزبور به دفعات بر اثر زمین لرزه های متعدد آسیب دیده است و درحال حاضر قدیمی ترین بخش این بقعه در سال 1344 برپا شده و در زمره آثار تاریخی قرار دارد . مکانی که امامزاده واقع شده معروف به قوچان عتیق است و روستای شهر کهنه یا همان قوچان عتیق دهستانی است از توابع بخش مرکزی شهرستان قوچان و گرایش اشتغال مردم منطقه کشاورزی و دامداری و به قطب سبزی کاری معروف است.

مجموعه امامزاده سلطان ابراهیم(ع) یکی از مکانهای مهم مذهبی – گردشگری و ابنیه تاریخی شهرستان قوچان می باشد و سالانه پذیرای هزاران زائر و گردشگر می باشد.

ارادت و اعتقاد شهروندان قوچانی نسبت به این امامزاده از لحاظ مذهبی و آگاهی دینی، قابل توجه بوده، به گونه ای که قبل از نماز صبح تا ساعات نیمه شب خیل زائرین در این امامزاده حضور داشته و در ایام خاص همچون مناسبت های مذهبی و ورود کاروان های پیاده و تعطیلات بصورت 24 ساعته فعال و زائرین از قوچان و روستا ها و مناطق اطراف و سایر شهرستانها (به خاطر قرارگیری بقعه در مجاورت جاده اصلی و ابتدای راه ورودی)در این مکان مقدس حضور پیدا می نمایند .

این اثر در تاریخ ۵ تیر ۱۳۸۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی به ثبت رسیده است.امام‌زاده سلطان ابراهیم(ع) و امام‌زاده جلیل(ع) جزو میقات‌الرضاها در قوچان هستند که هر کدام در ورودی‌های شهر واقع شده‌اند.به احتمال قرین به یقین شخصیت مدفون در این بقعه سیدجمال الدین ابراهیم بن موسی بن جعفر بن محمد بن اسماعیل بن احمد امیرجه بن القاسم بن حمزه الامام موسی الکاظم (علیه السلام) است. وی سیدی جلیل القدر، عظیم الشأن و بسیار بزرگوار و شریف بود که نقابت سادات طوس را به عهده داشت. او داماد سیدابوالقاسم موسوی نقیب مرو بود.
در کتاب بحارالانوار آورده است: در قوچان مشهد عظیم است که به سلطان ابراهیم بن علی بن موسی الرضا (علیه السلام) معروف است.

کلمات کلیدی:

ساخت گنبد در خراسان شمالی

گنبد و گلدسته سازی لطیفی

ساخت انواع گنبد

گنبد سازی در قوچان